VISHING – oszustwa telefoniczne, które mogą kosztować cię więcej niż myślisz

Vishing, czyli wyłudzanie danych przez telefon, to coraz częstsza metoda oszustów, którzy dzwonią, podszywając się pod banki, firmy, a nawet policję lub członków rodziny. W całym tym procederze przestępcy działają tak, aby zdobyć Twoje dane – hasła, numery kart kredytowych czy inne poufne informacje, które umożliwią im dostęp do Twoich finansów lub konta. Ich celem jest zmanipulowanie Cię do działania pod wpływem emocji i pośpiechu.

Jak działają oszuści?

Jedna z popularnych metod oszustów to „pomoc techniczna”. Zaczyna się zazwyczaj od telefonu rzekomo od banku, gdzie konsultant informuje, że na Twoim koncie wykryto „podejrzaną aktywność”. Oszust wciąga Cię w rozmowę o zagrożeniu dla Twoich pieniędzy i sugeruje, że aby zapobiec kradzieży, musisz podjąć szybkie kroki. Pojawia się wtedy propozycja przełączenia rozmowy na specjalistę z „pomocy technicznej banku”, który ma pomóc w zabezpieczeniu środków.

Po pierwszym telefonie możesz spodziewać się kolejnego – od rzekomego specjalisty, który chce pomóc „chronić” Twoje konto. Fałszywy konsultant może przekonać Cię, byś:

• Zainstalował aplikację lub program – który daje im dostęp do Twojego urządzenia i danych.
• Podał login, hasło, PIN lub kod autoryzacyjny na stronie wskazanej przez oszusta.
• Przelał pieniądze na podany numer konta, aby „zabezpieczyć” środki na rzekomo bezpiecznym koncie.

Jak reagować, gdy odbierasz telefon z „ostrzeżeniem”?

1. Spokojnie przemyśl sytuację – nie działaj pod wpływem strachu ani presji. Jeśli rozmówca naciska, masz prawo podejrzewać oszustwo.
2. Sprawdź autentyczność rozmówcy – rozłącz się, a następnie samodzielnie zadzwoń na oficjalny numer banku lub instytucji. Tylko wtedy masz pewność, że rozmawiasz z prawdziwym pracownikiem.
3. Porozmawiaj z zaufaną osobą – opowiedz bliskiej osobie o sytuacji, by pomogła Ci spojrzeć na nią chłodniej. Często ktoś z boku dostrzeże niepokojące sygnały.
4. Zwracaj uwagę na szczegóły – błędy językowe, brak profesjonalizmu i niejasne wyjaśnienia mogą być sygnałem, że coś jest nie tak.
5. Chroń swoje dane – nigdy nie podawaj przez telefon loginów, haseł, kodów autoryzacyjnych czy numerów kart. Bank lub instytucja nie ma prawa żądać takich informacji telefonicznie.
6. Unikaj instalacji aplikacji na czyjąś prośbę – nikt z banku nie powinien prosić Cię o zainstalowanie programu na Twoim urządzeniu.
7. Nie wykonuj żadnych przelewów – jeśli ktoś sugeruje przelew na „bezpieczne konto”, to niemal na pewno masz do czynienia z oszustem.

Co robić, jeśli podejrzewasz, że coś jest nie tak?

Jeśli rozmówca wymaga podania danych osobistych, hasła, kodów autoryzacyjnych lub numeru karty, rozłącz się natychmiast. Następnie zgłoś sprawę do banku lub instytucji, za którą ktoś się podszywał. Każde podejrzane zdarzenie zgłaszaj do zespołu CERT Polska, który zajmuje się bezpieczeństwem w sieci i wspiera w walce z cyberprzestępczością.

Pamiętaj!

Oszustwo telefoniczne to technika manipulacji, która bazuje na emocjach. Zawsze zachowuj spokój, kieruj się rozsądkiem i nigdy nie podawaj danych osobistych ani finansowych przez telefon.